In ons vorige blog hebben we het gehad over het oppakken van de training na een periode van rust. Bij het opbouwen van de training, zeker na rust, is het belangrijk om de belasting van je paard in de gaten te houden en blessures te voorkomen. Maar hoe ontdek je overbelasting vroegtijdig?

Zeer ervaren ruiters checken (soms onbewust) hun paarden en zien problemen heel snel. Als dit nog niet in je systeem zit, helpt het om dagelijks bewust je paard helemaal te checken volgens de checklists hieronder. Zo kun je overbelasting snel ontdekken en blessures voorkomen. Begin met deze checks tijdens een periode van normale training en schrijf de resultaten op, bijvoorbeeld in Equilog. Zo leer je wat voor jouw paard normaal is en merk je bijzonderheden meteen op tijdens de opbouw na een periode van rust.

Checks in de wei en op stal:

• Eetlust: eet hij niet alleen z’n krachtvoer, maar ook z’n hooi goed?
• Gedrag naar andere paarden
• Gedrag tijdens het opzadelen: is je paard gevoelig voor de borstel of je aanraking?
• Glans van de vacht
• Gewicht van je paard: blijft het constant of is je paard aan het aankomen of afvallen?
• Rusthartslag: als deze meer dan 5 slagen per minuut hoger is dan normaal, is er een vorm van stress aanwezig.

Checks tijdens het rijden:

• Gedrag: werkwillig of tegendraads
• Ademhaling
• Zweten
• Struikelen
• Prestaties
• Stelling en buiging
• Rechtheid
• Regelmaat en takt van de gangen
• Hartslag: is de hartslag tijdens het werk constant 10% (of meer) hoger dan normaal en je merkt dat het niet door spanning komt, dan betekent het dat je paard stress heeft. Het is dan goed om het lichaam van je paard helemaal te checken zoals bij de lijst van ‘Checks direct- en een dag na de training’ is aangegeven.
• Het herstel van de hartslag na het werk: gaat de hartslag langzamer omlaag dan normaal? Ook dat is een indicatie van stress of pijn.

Checks direct en een dag na de training:

• Gevoelige pezen: til de voorbenen op en knijp zachtjes in de pezen van boven naar beneden. Elk paard zal reageren op de plek waar zenuwen dicht bij de huid zitten, maar als je paard anders reageert dan normaal, is de pees wellicht overbelast.
• Gevoelige hoeven: zoek met je vingers de hartslag op in de kootholte. Voel je deze veel duidelijker dan normaal? Dan is er wellicht wat aan de hand in de hoef.
• Kreupelheid: laat iemand anders je paard voordraven en bekijk of hij regelmatig loopt. Dit is niet altijd gemakkelijk te zien, dus bij twijfel kun je een dierenarts vragen om het te controleren. Deze check kun je eens per week doen of als je paard tijdens het rijden niet goed aanvoelt.
• Spierstijfheid: duw met je vingertoppen voorzichtig in de rugspieren, broekspieren en de spieren op de overgang van de hals naar de schouder. Als je paard reageert, heeft hij niet alleen rust nodig, maar is het waarschijnlijk ook goed om (samen met een instructeur) het gebruik van de spieren tijdens het rijden te verbeteren.
• Ruggenwervels: klop zachtjes met je vinger op elke wervel. Reageert je paard anders dan normaal? Dan kun je een fysiotherapeut of chiropractor vragen je paard te behandelen.
• Zwellingen: controleer op zwellingen op de benen en de rest van het lichaam.

Als een van deze punten niet helemaal normaal is, betekent het nog niet altijd dat er wat aan de hand is. Wanneer er een pees gevoelig is, kun je natuurlijk beter niet trainen. Als enkel de rusthartslag verhoogd is, bekijk je je paard uitgebreid. Is al het andere normaal, dan kun je waarschijnlijk normaal trainen en houd je dit punt in de dagen er na goed in de gaten. Als er nog meer punten afwijkend zijn, kun je je paard beter rust gunnen en begin je weer zodra de waarden normaal zijn. Blijft een bepaald punt afwijkend? Dan is het tijd om het verder te (laten) onderzoeken door een dierenarts.