Herstel van de hartslag na het rijden zegt veel over de conditie van je paard. In dit blog geven we tips waarmee je zelf de conditie van je paard kunt beoordelen met je hartslagmeter.

In het eerste deel van deze serie zijn de eerste stappen in het gebruiken van een hartslagmeter bij conditietraining al besproken. Het deel erna ging over het analyseren van de hartslag tijdens trainingen en hoe je de vooruitgang van je paard kon waarnemen tijdens het rijden. Nu leggen we uit wat er met de hartslag gebeurt direct na het rijden.

Conditietraining zorgt er voor dat er meer bloed en bloedvaten in het lichaam van je paard komen. Het hart hoeft dan minder hard te werken. Zo zorgt conditietraining er voor dat er een groot verschil in hersteltijd ontstaat; een paard met een goede conditie heeft na inspanning veel sneller een lage hartslag dan een ongetraind paard.

Om vooruitgang goed waar te kunnen nemen is het belangrijk dat je trainingen met elkaar vergelijkt die ongeveer hetzelfde zijn qua intensiteit en tijdsduur. Voor het objectief meten van hersteltijd, en daarmee ook de vooruitgang in conditie die je paard boekt, kun je de V140 test doen. Tijdens een V140 test rijdt je meerdere rondes van één kilometer (na een warming up) waarbij in iedere ronde de hartslag en de snelheid van je paard hoger ligt. Door met de hartslagmeter en GPS te rijden kun je dit goed in de gaten houden. Tussen de rondes wordt iedere keer een paar minuten gestapt. Na de laatste ronde worden de paarden uitgestapt waarbij het herstel van de hartslag wordt gemeten.
In een eerdere blog is een uitgebreidere beschrijving van deze test terug te vinden.

Om een voorbeeld te geven van het verschil in hersteltijd tussen verschillende paarden, zie je hier twee grafieken van verschillende paarden die op dezelfde dag en plaats een V140 test deden.

Het verschil in herstel is heel goed zichtbaar in de rood gearceerde delen. De hartslag in het bovenste grafiekje is niet alleen veel onrustiger dan de onderste, het duurt ook veel langer voordat de hartslag (rode lijn in de grafiek) daalt na het stoppen van de test. Waar de hartslag in het onderste grafiekje vrijwel direct onder de 100 komt als het paard overgaat in stap, duurt het een paar minuten bij het bovenste grafiekje. Het paard met snel herstel heeft na 3 en een halve minuut een hartslag van 80, terwijl het paard in het bovenste grafiekje er ruim 10 minuten over doet.

Een ander verschil waar goed aan te zien is dat de conditie in het onderste grafiekje beter is dan in het bovenste, is de hartslag bij de topsnelheid. In beide grafieken is de hoogste snelheid (zie de blauwe lijn) ongeveer 30km/h, maar de hartslag van het bovenste grafiekje ligt ruim boven de 150 slagen per minuut (ongeveer 175), terwijl de hartslag in het onderste grafiekje ongeveer 150 slagen per minuut blijft.

Tips om de hersteltijd van je paard te meten:

• Doe vaak trainingen die met elkaar vergelijkbaar zijn qua intensiteit en tijdsduur. Dan kun je de hersteltijd van de trainingen met elkaar vergelijken.
• Er zijn verschillende manieren om het herstel te meten, hieronder staan twee voorbeelden. Welke je gebruikt hangt af van je discipline en je persoonlijke voorkeur. Het belangrijkste is dat je elke keer dezelfde methode gebruikt om de hersteltijd te vergelijken.
• Endurance ruiters meten de tijd die het kost voor de hartslag is gedaald naar 60 slagen per minuut, omdat dit op wedstrijden de maximale hartslag bij de keuringen is. Deze tijd wordt gemeten terwijl het paard stil staat en nadat de ruiter is afgestapt.
• Ook tijdens het uitstappen kun je het herstel meten. Veel paarden komen daarbij niet onder 70 slagen per minuut, zeker niet als ze warm zijn. Je kunt bekijken welke hartslag je paard meestal binnen 5 a 10 minuten haalt en die hartslag als grens gebruiken. Vergelijk de tijd die je paard nodig heeft om deze hartslag te behalen. Hoe korter, hoe beter.
• Houdt rekening met omstandigheden die de hartslag verhogen zoals warmte, diepe bodem, spanning etc. Vergelijk je een training van de winter, waar je paard nog niet op conditie is, met eentje van de zomer, waar het veel warmer is, en de hartslag is hetzelfde? Dan is dat een goed teken, een ongetraind paard zou namelijk een veel hogere hartslag hebben door de warmte.
• Als de hersteltijd langer is dan normaal, dan kan het zijn dat je paard vermoeid is, moet plassen, gespannen is of ergens last van heeft.